พุทธจักรวาลวิทยา

หนังสือ “พุทธจักรวาลวิทยา” เล่มนี้ผู้เขียนนำเสนอโลกและจักรวาลทางพระพุทธศาสนา ยกหลักฐานอ้างอิงและเหตุผลมาประกอบได้อย่างน่าเชื่อถือ แสดงจุดยืนของพระพุทธศาสนาและมิติของพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับจักรวาลวิทยา มีเนื้อหาในเชิงจริยศาสตร์ เชื่อมโยงให้เห็นความเป็น อิทัปปัจจยตา ความอิงอาศัยกันและกันของสรรพสิ่ง เมื่อสิ่งนี้มี สิ่งนี้จึงมี เมื่อสิ่งนี้ดับ สิ่งนี้จึงดับ อันแสดงให้เห็นว่า สรรพสิ่งตกอยู่ในสภาพไตรลักษณ์ คือไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นสิ่งที่ไม่ใช่ตัวตน ทั้งยังแสดงให้เห็นอีกว่า ตราบที่มนุษย์ยังไม่สิ้นกิเลส ก็ยังเวียนว่ายตายเกิดอยู่ในสังสารวัฏตลอดไป พร้อมทั้งแสดงอิทธิพลของจักรวาลวิทยาที่มีต่อสังคมไทย ในแง่มุมต่างๆ ทั้งด้านตำนาน วรรณกรรม และสถาปัตยกรรม
จักรวาลวิทยาเป็นศาสตร์หรือเป็นวิชาแขนงหนึ่งที่พยายามจะแสวงหาความจริงเกี่ยวกับโลกและจักรวาลในมิติต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นจุดเริ่มต้น การดำรงอยู่ และจัดสิ้นสุดของโลกและจักรวาล และจากการแสวงหาความจริงดังกล่าวนั้น ทำให้เกิดกลุ่มนักคิด ๒ กระแสหลัก กล่าวคือ กลุ่มเทวนิยมที่มองว่าโลกและจักรวาลเกิดจากพระเป็นเจ้า และกลุ่มธรรมชาตินิยมที่มองว่า โลกและจักรวาลนั้นเกิดขึ้นเอง ตามธรรมชาติ และวิวัฒนาการมาโดยลำดับโดยตัวของมันเอง
เมื่อวิเคราะห์ท่าทีของพระพุทธเจ้าต่อเรื่อง “โลกและจักรวาล” พบว่า ในบางกรณี พระพุทธองค์มีท่าทีที่นิ่งเฉยต่อประเด็นปัญหาที่ถูกถาม แต่ในบางมิติพระพุทธองค์ก็ได้ตรัสความเป็นมาของโลกและจักรวาลอย่างวิจิตรพิสดาร